نقد نمایش تولدی بر مرگ به کارگردانی مرضیه محمدزاده قاضی جهانی

نقد نمایش تولدی بر مرگ به کارگردانی مرضیه محمدزاده قاضیجهانی

عفو و گذشت حلقه مفقوده در نظام اجتماعی و سیاسی کشور

عنوان نمایش :تولدی بر مرگ

کارگردان: مرضیه محمدزاده

نویسنده: محمد ناظمی

بازیگران: ناصر هاشمی، هادی افتخار زاده و تینا عبدی

خلاصه نمایش: دختری بنام باران به همراه پدربزرگش درحال آماده شدن برای جشن تولدش است که با آمدن مهمانی ناخوانده، رازی برملا شده، همه چیز تغییر می کند..

محل اجرا:  مجتمع فرهنگی هنری 29 بهمن،موسسه الف،تئاتر مستقل

مدت زمان اجرای نمایش: 60  دقیقه

ژانر: رئالیسم شاعرانه

زمانی که می گوئیم تئاتر آئینه زمان خویش است حرفی به گزاف نگفته ایم که مصداق بارز و نمود عینی آن را می توان در نمایش تولدی بر مرگ مشاهده نمود.

تولدی بر مرگ با مسائل، مشکلات و معضلات روز جامعه حرکت کرده و چالش ها و مشکلات بخش بزرگی از جامعه در حیطه مسائل کیفری قضایی را به صحنه می کشد معضلی که نه تنها در این بخش وجود دارد بلکه همه نظام اجتماعی و حتی نظام سیاسی کشورمان را نیز دربرگرفته و آن را به چالش کشیده است.

افزایش ورود تعداد پرونده در مراحل مختلف به دستگاه قضایی در سال ۹۳ از حدود ۱۰ میلیون و ۸۶۶ هزار پرونده به 15 میلیون و 300 هزار پرونده در سال 95 طبق داده های مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه‌ قضاییه نشان دهنده اینست که در گذر زمان نه تنها از حجم بزهکاری ها کاسته نمی شود بلکه بر حجم آن افزوده می شود و شاهدی بر این مدعاست که مردم هر گونه اختلاف و دعاوی حقوقی و کیفری را به مراجع قضایی می کشانند.

 وقتی تصادفی میان دو خودرو رخ می دهد راننده هر دو خودرو با اینکه می‌دانند کارشناسان راهنمایی و رانندگی با دلایل قوی می‌توانند حق را به حقدار بدهند و یا اینکه هر دو دارای بیمه هستند و هزینه‌ای نخواهند پرداخت، باز هم با چوب و چماق به جان هم می‌افتند و یا صدها، هزاران و میلیون‌‌ها دعوا که همه ساله در کشور ما رخ می‌دهد دعواهایی که به دلیل افزایش جمعیت، مشکلات جدید و همسطح با پیشرفت تکنولوژی و... همه ساله بر تعداد آنها نیز افزوده می‌شود و علیرغم تلاش‌های وسیع دستگاههای قضایی، قانونگذاری و اجرایی، هنوز راه حلی برای کاهش آنها دیده نشده است.

حجم انبوه طلاق،‌دعوای زوجین،‌کلاهبرداری، سرقت، خیانت در امانت، صدور چک بلامحل و به ویژه مصرف و قاچاق مواد مخدر در کنار ضعف بنیان‌های اخلاقی، اجتماعی و به ویژه خانوادگی، تضعیف تعاملات اجتماعی، فاصله نسل‌ها در کانون‌ خانواده، سیاست‌زدگی مسئولان و نزاع‌های سیاسی و حزبی همه و همه از اینگونه هستند.

باید این مطلب در جامعه فرهنگ شود که هر اختلافی را در سطح جامعه دادگاهی نکنیم دادگاه بایستی به عنوان آخرین مرحله در اختلافات و دعاوی مطرح شود  و تلاش کنیم فرهنگ «عفو و گذشت» و «صلح و سازش» را در جامعه زنده نمائیم و به مردم بگوئیم قرار نیست برای حل و فصل هر دعوایی به دادگاه مراجعه کنند.

از آنچه گفته شد و در متن نمایش نامه «تولدی بر مرگ» بدان اشاره شده است اینطور می توان نتیجه گرفت که «عفو و گذشت» مقوله ای است که متاسفانه در جامعه اسلامی مان به فراموشی سپرده شده و این حلقه از زنجیره جامعه اسلامی ما مفقود شده و مشکلات اجتماعی ، اخلاقی و سیاسی فراوانی را به بار آورده است لذا بایستی تلاش کنیم این حلقه به جای کینه‌توزی، خصومت، نفرت، تهمت و افترا که متاسفانه به غلط در جامعه نهادینه و ارزشمند تلقی شده است، جایگزین شود و همچنین در پرونده هایی از قصاص و دیه که شبهه غیرعمدی بودن و گاه به رغم وجود شواهد ظاهری امر ، متهم بزه را بر گردن نمی گیرد در میان باشد که اثبات آن ممکن است به سالها وقت نیاز داشته باشد سنت عفو و گذشت حاکم گردد تا براساس داستان نمایش « تولدی بر مرگ» موجب پشیمانی از اجرای حکم قصاص نشود.

باید بگوییم کمبود محبت ، عفو و گذشت از حلقه های مفقوده ای است که نظام سیاسی کشورمان را نیز در بر گرفته و متاسفانه احزاب و گروه های سیاسی داخل کشور را به جان هم انداخته است در صورتی که اگر محبت و گذشت حاکم باشد؛ قطعاً بسیاری از بگومگوهای داخلی اتفاق نمی افتد و آرامش بر جامعه حاکم می گردد.

از نظر روانشناختی نیز بیشتر وقت‌ها بخشش و گذشت به خود شخص هم فایده می‌رساند چرا که احساس رضایت از شاد کردن دیگران به آرامش خود شخص منتهی خواهد شد و باید گفت عفو و گذشت پایه بیداری معنوی است و چنانچه به غلط مصطلح شده عفو، نشان ضعف نیست و در روایات و آیات مختلفی مسلمانان را به عفو و صفح در برخورد با مخالفان فرمان داده است « فَاعْفُوا وَاصْفَحُوا (آیه 109 / بقره) عفو کنید و درگذرید» بدین مفهوم که عفو بخشیدنِ خلاف و صَفح نادیده گرفتنِ خلاف است.

عفو و صفح و برخورد محبت‌آمیز با مخالفان یکی از والاترین آموزه‌های اخلاقی و انسانی اسلام به‌شمار می‌رود. شکل‌گیری جامعه منسجم، استوار و قدرتمند در گرو آن است که افراد آن، اندیشه‌ها و سلیقه‌های مختلف را تحمّل و از کنار برخوردهای غیرمنطقی و نسنجیده، با بزرگواری درگذرند و با این روش اختلاف‌های بیرونی و کینه‌های درونی را به وفاق و محبت مبدّل سازند از این‌ رو، بردباری و صبوری پیامبر بزرگ اسلام و ائمه اطهار و توده مسلمانان در طول تاریخ، یکی از مهم‌ترین عوامل گسترش اسلام و جذب مردم به‌سوی دینداری بوده است.

علی ایحالاً مرضیه محمدزاده با بکار گرفتن اثر و نوشته آقای محمد ناظمی با طراحی صحنه مناسب وکاربردی و با طراحی میزان و حرکات برابر با خواست مفاهیم متن با حضور بزرگانی همچون استاد ناصر هاشمی و استاد هادی افتخارزاده و تینا عبدی از بزرگان تئاتر آذربایجان توانسته عمق این حلقه مفقوده را به مخاطبان انتقال دهد به گونه ای که آدم ها را در شرایط  عفو یا قصاص قرار می دهد .

بازیگران مجموعه نیز همگی با بازی های خوب که با طراحی صحنه و حرکت ومیزان همسو است توانسته اند مفهوم و معنای این  حلقه مفقوده را به صحنه بکشند .

باید گفت نمایش «تولدی بر مرگ» همان طور که از اسمش پیداست  تلویحاً می گوید زمانی مردم  در زندگی شان آرامش دارند که در انتخاب گذشت و قصاص، عفو را برگزینند.

درنهایت باید گفت شاهد نمایشی تاثیرگذار و قابل قبولی از مجموعه عوامل نمایش تولدی بر مرگ بودیم . به محمد ناظمی نویسنده و مرضیه محمدزاده کارگردان نمایش و بازیگران فهیم آن که به درک خوبی از نقش هایشان رسیده بودند خسته نباشید می گویم .

شایسته است مسئولین دستگاه قضایی، امور زندان ها، ستاد دیه، کمیته امداد و بالاخره مدیران هنرهای نمایشی استان علاوه بر حمایت کافی از اینگونه اجراها شرایطی را فراهم آورند که این نمایش در گستره وسیعی از شهر به روی صحنه برود . تا مخاطبان بیشتری را جلب کرده و طیف بیشتری از جامعه شاهد این نمایش درخور باشند. در انتها دیدن نمایش «تولدی بر مرگ» را به همگان توصیه می نمایم .

*** وحید کاظم زاده قاضی جهانی

 

دولتی کردن امور همواره با فساد همراه بوده...

دولتی کردن امور همواره با فساد همراه بوده....  

باسلام ، ضمن تسلیت به خانواده های زلزله زدگان اخیر در استانهای غرب کشور که تعداد کثیری از عزیزانشان را در این حادثه از دست داده اند بنده بر این باورم که پایداری سازه مهمترین فاکتور در مقاوم سازی ساختمانها بوده و این مهم در ساختمانهایی که پایدار مانده و فقط دیوارهای جداکننده آن تخریب شده، به وضوح قابل مشاهده می باشد گو اینکه تمهید ایمنی کامل با اجرای وال پست در دیوارها از ضروریات ساخت و ساز بوده که بایستی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

اما فارغ از این موضوع، نفس واگذاری امور ساخت و ساز به دولت که در مسکن مهر اینگونه سازماندهی شده، همواره با مشکلات زیادی منجمله فساد در ساخت همراه بوده، هست و خواهد بود لذا حرکت در راستای سپردن امور به بخش خصوصی و تسریع در اجرای سیاستهای اصل 44 قانون اساسی بایستی مدنظر دولتمردان قرار گرفته و دولت باید از نقش تصدی‌گری به حاکمیتی برگردد و تصدی‌گری را به مردم واگذار کند چه اینکه در یک بازار رقابتی از فساد جلوگیری می‌شود چرا که بیشتر رانت‌ها و ویژه‌خواریها ریشه در اقتصاد دولتی دارد به همین دلیل یکی از اهداف خصوصی سازی مبارزه با فساد است مشروط به اینکه خود خصوصی سازی همراه با فساد نبوده و در قالب خصوصی سازی به اختصاصی سازی ، خصوصی خواری ، ویژه خواری، رانت خواری و خصولتی سازی مبتلا نشویم.

نکته دیگر آنکه نظام مهندسی ما در مجموع پیشرفت خوبی داشته بطوریکه با تدوین آیین نامه های مختلف و دائماً بازنگری شده، کیفیت ساخت را نسبت به گذشته ارتقا داده و این مهم در تفاوت حجم تخریب بین سرپل ذهاب و بم و رودبار کاملا قابل مشاهده و مقایسه است.

علاوه بر این مشکل عمده ما ناشی از ضعف حس مسئولیت در همه اقشار جامعه مان می باشد: پزشک و طبابت های خطرناک او از یکسو، کارمند از یک سو، وکیل از یک سو، معلم از یکسو، روحانی و کاسب از سوی دیگر، همه و همه ما در فعالیت های خود مسئولانه برخورد نمی کنیم و همواره دنبال تقصیر در دیگری هستیم و این برای جامعه ما بزرگترین فاجعه می باشد.

* وحید کاظم زاده / روزنامه نگار

20 نکته و توصیه برای برگزاری برنامه هیئات و مراسم عزاداری در قاضی جهان

20 نکته و  توصیه برای برگزاری برنامه هیئات و مراسم عزاداری در قاضی جهان 

باز ایام محرم و صفر و برگزاری مراسم سوگواری و عزاداری برای سیدالشهدا (ع) فرا می رسد و این ایام در همه مردم قاضی جهان حال و هوایی متفاوت و معنوی ایجاد می کند.

به لحاظ حضور همگانی و عمومی مردم قاضی جهان در مراسم عزاداری و گستردگی و عظمت این حرکت مردمی و حضور خودجوش همه اقشار، باید نکات خاصی مورد توجّه قرار گیرند، تا علاوه بر حفظ خلوص و معنویت مراسم، بر شکوه و ابهت آن نیز افزوده شود. چرا که گاهی در مراسم عزاداری هیأتها و دسته های سوگوار، مسائلی مورد غفلت قرار می گیرند و نتیجتاً سوء تعبیرهایی به وجود می آید.

در آستانه ماه محرم و شور و شوق عمومی در این ایام، نکات و توصیه هایی به عنوان یادآوری تقدیم همه عزیزان وعاشقان سیدالشهدا (ع) در قاضی جهان می شود؛ باشد که با عنایت و عمل به این نکات و توصیه ها، همگان از حضور و شرکت در مراسم عزاداری اجر و ثواب بیشتری ببرند.

• 1-      به هنگام حضور و مشارکت در مراسم عزاداری، در هر لحظه و هر فعالیتی به یاد داشته باشیم که چرا و برای چه به آستان امام حسین(ع) آمده ایم و چه عواملی باعث حضورمان در این جمع شده است؟ سخنرانان و نوحه سرایان نیز سعی نمایند ضمن توجّه دادن مردم به نیّت، اهمیّت خلوص و پاکی نیّت را تذکر دهند. از مقایسه دسته و هیئت خود با دیگران چه در حالت فردی و چه در حالت گروهی اجتناب کنیم. یادتان باشد، آنچه مهم است نیّت کار است نه زرق و برق آن! مثلا دیده می شود که گاه گروهها و دسته های عزادار به خاطر چشم وهم چشمی با یکدیگر، وسایل و تجهیزاتی را همراه می آورند که عملاً ضرورت چندانی ندارند. گاهی هم افراد و گروهها با مقایسه فعالیّت خود با گروههای دیگر به آنها ایراد گرفته، تا تلاش و کار خود را برتر و بهتر نشان دهند. به طور حتم چنین اعمالی به نیّت افراد خدشه وارد می سازد. هر مشکلی که از طرف فرد یا افرادی پیش می آید و موجبات ناراحتی و دلگیری ما را فراهم می کند، نباید ما را نسبت به مراسم، بدبین نماید. فوراً به نیّت خود مراجعه کنیم وکدورتها و بدبینی ها را از دل خود بزداییم. این ایام، فرصت مناسبی برای فراگیری کار گروهی و مشارکتی است بطور گروهی بیندیشیم و به نوبه خود کوشش نماییم نیّت و انگیزه حضور دیگران را در مراسم تقویت کنیم. اگر به عنوان شرکت کننده و یا گرداننده و بانی در مراسم، حضور داریم و روند مراسم خیلی بر وفق مراد ما نیست، زیاد سخت نگیریم. ممکن است اصرار ما برای به نظم درآوردن امور و یا رعایت کردن بعضی مسائل، باعث ناراحتی دیگران شود در این وضعیت باز به نیّت خود مراجعه کنیم.

• 2-     به موقعیت و وضعیّت اطرافیان، توجّه داشته باشیم در شلوغی جمعیت می خواهیم از بین مردم رد شویم، مشغول سینه زنی یا زنجیر زنی هستیم، می خواهیم در بین دسته عزادار، جایی برای خود باز کنیم و... در همه حال، وضعیت دیگران را رعایت کنیم اگر چه خوش رفتاری در همه جا توصیه می شود، امّا در مراسم عزاداری سالار شهیدان و خصوص روزهای تاسوعا و عاشورا ضرورت بیشتری دارد. به همه احترام بگذاریم ودر صورت نیاز به افراد کمک کنیم.

• 3-      در برنامه احسان ، پذیرایی ها، ضمن پیش بینی و تدارک همه امکانات لازم، سعی کنیم به همه یکسان توجّه داشته باشیم تا سوء تفاهمی پیش نیاید متاسفانه گاه در مساجد دیده شده است که افرادی خاص پذیرایی را از سمت و سوی دوستان و خویشاوندان خود شروع می کنند که به نظرم نمی تواند با اهداف و انگیزه های خدایی و مکتب حسینی سازگاری داشته باشد.

• 4-      حتّی المقدور برنامه های هیئات و عزاداری را رأس زمان مقرر شروع کنیم  به سخنرانان و نوحه سرایان تأکید نماییم حتما سر وقت در جلسه حضور یابند و  برای افراد گرداننده، وظایف مشخص و تعریف شده معین کنیم. نگوییم! جلسه امام حسین (ع) است و هر طور شده می گردد. رعایت نظم بر شکوه و جلوه مراسم می افزاید.

• 5-      در روزهای تاسوعا و عاشورا، وظایف افراد گرداننده و میاندار، ترتیب و مسیر حرکت، آرایش صف ها، روش و سبک سینه زنی یا زنجیر زنی و سایر فعالیتها، باید از قبل برای همه روشن شود.

• 6-      عوامل  نظم مراسم و انتظامات همچون سالهای گذشته با علایم ونشانهای مخصوصی مشخص باشند و  در صورت امکان، از علامت یا نشان بخصوصی برای افراد دسته، مانند شال، لباس هماهنگ، پیشانی بند و... استفاده شود.

• 7-      سعی کنیم تا حد امکان با همه، رفتار یکسانی داشته باشیم. گاه در یک هیأت، شاید به صورت ناخودآگاه و غیر عمدی به یک فرد مسؤول، یک ثروتمند و یا هر فرد شاخص دیگری، توجّه بیشتری می شود. فراموش نکنیم همه برای امام حسین (ع) آمده اند و تبعیض بین مردم، باعث کدورت و رنجش اکثریت خواهد شد.

• 8-      دخالت بیش از حد در برگزاری مراسم، مانند دستور دادن مداوم و جابه جا کردن افراد در صفوف، موجب ناراحتی و آزردگی افراد شرکت کننده می شود ، رفتار توأم با متانت و احترام میانداران و افراد گرداننده، تأثیر بسزایی در آرامش و نظم عزاداری و همچنین بهره مندی معنوی بیشتر از مراسم دارد.

• 9-      سعی کنیم از ابتکارات و کارهای جدیدی که متناسب با شؤون مراسم باشد، استفاده کنیم. در مراسم شام غریبان در شب عاشورا در بعضی از هیأتها وقتی چراغها خاموش است، تعدادی کودک شمع به دست وارد جمع شده، مظلومیت بازماندگان روز عاشورا را برای حاضران تداعی می کنند. نحوه سیاهپوش کردن فضا و استفاده بجا از پیامهای عاشورایی، در تعدادی از هیأتها به شکلهای متفاوت و جالبی صورت می گیرد.

• 10-  انتخاب سخنرانان در مراسم عزاداری به ویژه در روز عاشورا و تاسوعا در مسجد جامع قاضی جهان بسیار مهم است؛ چرا که اولاً این ایام، زمانی است که مردم آمادگی و پذیرش بیشتری برای راهنمایی دارند و ثانیاً فرصت بسیار مناسبی برای بیان فلسفه قیام عاشورا و همچنین آشنا ساختن همه مردم بخصوص نوجوانان و جوانان با واقعیات اسلام و تشیّع است. بنابراین گردانندگان اصلی چنین مراسمی باید بدانند که اگر در انتخاب سخنران دقّت نکنند، فرصتهای ارشادی را از دست خواهند داد.

• 11-  نوحه سرایان لازم نیست در هر مراسم همگی به نوحه خوانی بپردازند لازم است در این باره تقسیم کار شود تا موجبات خستگی  و رنجش مستمعین فراهم نشود همچنین مداحان شایسته است به مردم فرصت دهند که اشعار را خودشان تکرار کنند. در حین تکرار مردم، وقتی نوحه سرا با استفاده از صدای قوی دستگاهها، با صدای طبیعی مردم همراه می شود، به دلیل غلبه صدای دستگاه ها بر صدای عادی مردم، عملاً انگیزه آنان برای همراهی کاهش می یابد.

• 12-   در روزهای تاسوعا و عاشورا و سایر روزهایی که افراد هیأتها برای عزاداری گرد هم می آیند، حتما نماز جماعت برگزار شود.

• 13-   اعمالی مانند قمه زنی و یا سایر کارهای غیرمتعارف، با عنایت به فتاوای مراجع عظام تقلید، تناسبی با شؤون این ایام ندارد.

• 14-   امکان استفاده های آموزشی از این ایام نیز باید مدّ نظر باشد. استفاده از جملات وسخنان امام حسین (ع) و سایر معصومان در خصوص نماز، آداب و اخلاق اسلامی، تربیت و فرزند پروری، نظم، تقوا و... می تواند بسیار بجا و مؤثر باشد متاسفانه در مساجد و تکایا نوشته ها و پیامهای نصب شده بر در و دیوار، تکراری و محدود به مناسبت ایام می باشد.

• 15-   کسانی که احسان و نذری برای این ایام دارند، حتما و بطور مکرر، نیّت را برای خودشان یادآوری کنند و قبل از شروع نذر، نیّت خود را بررسی نمایند. سعی کنیم تا حد امکان، نذورات به افراد مستحق برسد همسایگان نیازمند و مستحق در اولویّت قرار دارند و  در تقسیم نذورات، تبعیض قائل نشویم گاه در خانواده ها برای افراد فامیل به تناسب دوری و نزدیکی و میزان صمیمیت، نذری کنار می گذارند و یا در مراسم و در پذیرایی و توزیع نذورات، از بانیان وگردانندگان، هر کس مراعات اطرافیان خود را می کند؛ که بطور حتم، نیّتِ کار را خدشه دار می سازد.

• 16-   در تهیه و توزیع نذورات و احسان، مسائل بهداشتی بطور کامل رعایت شود. گاه با این توجیه که همه از ثواب کار خیر بهره مند شوند، افراد زیادی در تهیه نذری دخالت نموده، نکات بهداشتی نادیده گرفته می شود حتّی الامکان افرادی را که می توانند در تهیه نذری مشارکت داشته باشند، از قبل مشخص کنیم.

• 17-    اگر چه طی سالهای اخیر، استفاده از ظروف یک بار مصرف، رواج زیادی پیدا کرده، ولی با توّجه به مشکلات زیست محیطی این ظروف و دوره بسیار طولانی بازیافت آنها، بهتر است تا جایی که امکان دارد از این ظروف، استفاده نشود. به کار بردن ظروف سبکی که بارها قابلیت استفاده دارند (مانند ملامین) توصیه می شود لازم است به تعداد کافی، سطل تمیز زباله که داخل آن کیسه زباله قرار داده شده، در مساجد و تکایا موجود باشد.

• 18-  استفاده از اکو و سیستم های قوی صوتی در مراسم مختلف، از جمله مراسم عزاداری، رواج نامناسب و نابجایی پیدا کرده است. هیأتهای عزاداری تصور می کنند با استفاده از این امکانات ابهّت و شکوه فعالیّت خود را بیشتر می نمایند! در صورتی که صدای طبیعی انسانی، زیباتر و دلنشین تر است. افراط در استفاده از دستگاههای صوتی - به خصوص زمانی که خوب تنظیم هم نشده باشند - موجب خستگی، کسالت و بی حوصلگی شرکت کنندگان در مراسم می شود. این موضوع در فضاهای بسته از شدّت بیشتری برخوردار است.

• 19-    یک مشکل اساسی در سیستم های صوتی، عدم تسلّط استفاده کنندگان به کاربری دستگاه ها است این دستگاه ها صدا را تقویت می کنند، تا حدّی که همه به راحتی بشنوند؛ نه این که شدّت صدا به حدی افزایش پیدا کند که آزار دهنده باشد! اگر چه هیچ کس بخاطر احترام به نوع مراسم، به خود اجازه اعتراض نمی دهد.

• 20-   درست است که در ایام محرم و صفر، همه قلبشان به یاد امام حسین (ع) می تپد، ولی گاه در همسایگی و مجاورت مساجد وتکایا افراد پیر و یا مریضی زندگی می کنند که نیاز به آرامش و استراحت دارند. حتّی اگر می دانیم که در اطراف محل عزاداری ما چنین موردی وجود ندارد، باز فرض را بر این بگیریم که شاید کسی باشد و ما ندانیم. بنابراین در همه حال در استفاده از ابزارهای صوتی، مراعات حال دیگران را داشته باشیم. مطمئن باشیم که اگر طبل و سنج را محکم بکوبیم، نشانه احترام بیشتر به امام حسین (ع) نیست! همیشه صدای موزون، دلنشین تر از سر و صدای شدید است...

بااحترام / وحید کاظم زاده قاضی جهانی

دو مصاحبه مجزا با سرکار خانم زهرا محسن‌‌پور قاضی جهانی کارشناس مامایی - یک

دو مصاحبه مجزا با سرکار خانم زهرا محسن‌‌پور قاضی جهانی کارشناس مامایی (۱)

علت پیچیدن بند ناف دور گردن جنین چیست؟

سرکار خانم زهرا محسن‌‌پور قاضی جهانی کارشناس مامایی به این سوال پاسخ می دهد...

بسیاری از شما حتما این صحنه را در فیلم‌ها و سریال‌های زیادی دیده‌اید که ماما یا پرستار با حالتی نگران به خانواده زائو می‌گوید: «بند ناف دور گردن بچه پیچیده». اما ممکن است ندانید که پیچیدن بند ناف دور گردن ممکن است نوزاد را در چه شرایطی قرار دهد. بنابر‌این درباره این مشکل با سرکار خانم زهرا محسن‌‌پور قاضی جهانی، کارشناس مامایی، به گفتگو پرداختیم.

محسن‌پور با اشاره به نقش بند ناف می‌گوید: بند ناف تنها راه خونی بین مادر و جنین است که مواد غذایی و اکسیژن را از مادر به جنین می‌رساند که جفت هم در این کار مشارکت دارد. همچنین بند ناف مواد زائد و دفعی را از جنین به جفت و سپس به مادر انتقال می‌دهد تا دفع شوند و طول آن هم حدود55 سانتی‌متر است. پیچیدن بند ناف معمولا در شرایط غیر‌قابل پیش‌بینی صورت می‌گیرد و مخصوصا اگر بند ناف بلند باشد به دور گردن یا اعضای بدن می‌پیچد و علت خاصی برای آن ذکر نکرده‌اند.

در بین مردم چند علت برای این وضعیت گفته شده و همچنان دهان به دهان می‌چرخد که ریشه‌های علمی ندارد و محسن‌پور آنها را نام می‌برد:

1- انداختن پا روی پای مادر

2- طاقباز خوابیدن مادر: طاقباز خوابیدن مادر از هفته 24 به بعد به علت فشار رحمی- جفتی مناسب نیست و بهتر است مادر به پهلو بخوابد. اما به هر صورت این نمی‌تواند دلیلی برای پیچش بند ناف باشد.

3- در اواخر بارداری، مادر برای پهلو به پهلو شدن باید بنشیند و سپس بچرخد: این دلیل هم پایه علمی ندارد و دلیل پیچش بند ناف دور گردن نوزاد نیست. علت پیچیدن بند ناف دور گردن جنین چیست

این کارشناس مامایی درباره تشخیص این اختلال می‌گوید: تشخیص پیچش بند ناف در طی بارداری با سونوگرافی داپلر قابل شناسایی است. پیچش بند ناف یک اختلال فیزیکی است و بعید است که مجددا تکرار شود. اما حالت‌هایی که احتمال افزایش ریسک پیچش بند ناف در آن وجود دارد، در مواردی است که دارای بند ناف‌های بلند هستند و همچنین دوقلو‌هایی که یک کیسه آب دارند. در غیر این صورت احتمال تکرار ضعیف است.

محسن‌پور با بیان اینکه راهی برای درک مادر از پیچیدن بند ناف دور گردن جنین وجود ندارد می‌گوید: درست است که مادران نمی‌توانند این وضعیت را تشخیص دهند اما با توجه به حرکت جنین، باید به همه مادران آموزش داده شود که از هفته 28 به بعد جنین می‌تواند در خارج از رحم زندگی کند و آنها باید به حرکات جنین توجه زیادی داشته باشند. به همین دلیل 10 حرکت متناوب جنین در ساعت بسیار مناسب است.

این کارشناس مامایی درباره تشخیص پیچش بند ناف از روی حرکات جنین می‌گوید: جنین گاهی تا 75 ساعت می‌خوابد اما اگر در طول مدت دو ساعت اصلا تکان نخورد مادر باید یک غذای انرژی‌زا یا یک لیوان نوشیدنی شیرین بخورد و سپس به پهلوی چپ دراز بکشد و خیلی دقت کند تا بتواند حرکات جنین را تشخیص دهد.اگر تناوب حرکات جنین از آنچه که بیان شد کمتر بود و یا اصلا تکان نخورد، مادر باردار باید فورا به پزشک یا بیمارستان مراجعه کند. یکی از علل تناوب کم حرکات، پیچش بند ناف است. البته در جنین‌هایی با این اختلال، معمولا دفع مکونیوم (مواد دفعی روده جنین)هم باعث کاهش حرکت جنینی می‌شود.

البته در پیچش بند ناف دور گردن جنین، مادر ابتدا افزایش حرکات و سپس در پی آن کاهش ناگهانی حرکات جنین را عنوان می‌کند.

محسن‌پور، درباره تشخیص پیچش بند ناف دور گردن جنین توضیح می‌دهد: گاهی به‌طور اتفاقی در میانه بارداری و هنگامی که پزشک وضعیت جنین را با سونوگرافی داپلر بررسی می‌کند، متوجه پیچش بند ناف دور گردن جنین می‌شود. البته این وضعیت زیاد خطرناک نیست و نیاز به مراقبت ویژه ندارد مگر آنکه بند ناف چند‌بار دور گردن جنین پیچیده باشد به‌طوری که باعث کوتاهی و کشیدگی بند ناف و اختلال در خون‌رسانی شود. همچنین این وضعیت گاهی باعث محدودیت رشد جنینی می‌شود.

باید بدانید که عمده نگرانی‌ها از این وضعیت در هنگام زایمان است. به همین دلیل محسن‌پور می‌گوید: به محض تشخیص پیچش شدید بند ناف دور گردن قلب جنین باید با دستگاه و با فواصل کوتاه مانیتورینگ شود. چون پیچش بند ناف در هنگام زایمان می‌تواند باعث عدم خون‌رسانی به مغز جنین، آسفیکسی (اختلال در اکسیژن‌رسانی بافتی در دوران جنینی و در بدو تولد)، آسیب و فلج مغزی، تشنج و اختلال در یادگیری شود.

اگر در هنگام زایمان در وضعیتی که بند ناف دور گردن جنین پیچیده باشد،‌افت ضربان جنینی پیش بیاید، ظرف مدت 10 تا15 دقیقه بیمار باید برای سزارین آماده شود. اما اگر بند ناف دور گردن جنین پیچیده باشد اما ضربان قلب افت شدید پیدا نکند، به محض اینکه جنین از رحم مادر خارج شد، بند ناف را آزاد می‌کنند تا روی مجاری تنفسی جنین فشار وارد نشود.

بازنشر :

مجله شلوغ

طرح پیشنهادی دکتر اکبرعبدی قاضیجهانی به شورای اسلامی قاضی جهان

طرح پیشنهادی آقای دکتر اکبرعبدی قاضیجهانی به شورای اسلامی قاضی جهان

"نگرشی نو برجمع آوری وبازیافت موادبیولوژیک زباله های روستایی بااحداث واحدتولید کمپوست" 

جمع آوری، انباشت وسوزاندن غیراصولی زباله های خانگی در حاشیه باغات و منازل مسکونی علاوه بر ایجاد آلودگی و مشکلات بهداشتی، سبب برهم زدن فضای طبیعی شده و موجب آلودگی مزارع، باغات، آب سطحی و زیر زمینی، خاک و هوا (محیط زیست) می گردد. بوی نامطبوع و تجمع حشرات، تحمل توقف لحظه ای را نیز از انسان ربوده است.

افزایش جمعیت شهری و روستایی  و محدودیت منابع طبیعی تخریب محیط زیست را تشدید نموده است.

بیایید با اندیشه ای نو، عزمی راسخ، همتی بلند و احترام به طبیعت، خودمان و نسل آینده در راستای حفظ محیط زیست گامی موثر برداشته و مقید به رعایت و مروج آن باشیم. همانا که خداوند در قرآن و پیامبران و امامان معصوم نیز بر آن تاکید نموده اند. در این راستا طرح " نگرشی نو بر جمع آوری و استفاده مجدد از زباله ها و تبدیل آن به موادی قابل بازیافت آن با استفاده از روشهای علمی یکی از راهکارهای اساسی رهایی از آلاینده ها و زباله های خانگی و تولید ثروت از آن در دهستان قاضی جهان   پیشنهاد می گردد. در بسیاری از کشورهای بدین طریق توانسته اند ضمن جلوگیری از آلودگی محیط زیست به تولید ثروت از زباله (طلای کثیف) اقدام نموده اند. 

اجرای این طرح با تلاش، همت همه مسئولین محترم شهرستان، شورا و دهیاری محترم دهستان قاضی جهان و همکاری مردم امکان پذیر است.

کمپوست تولید شده از مواد بیولوژیک زباله های خانگی دارای مواد غذایی کامل، متعادل و ارزشمند گیاه، تقویت وافزایش حاصلخیزی خاک، تسریع رشد و نمو گیاه، حلّال نمودن سایر کودها در خاک، تهویه بهتر خاک، افزایش جذب آب و حفظ آب، کاهش تشنگی خاک و گیاه به آب و افزایش طول مدت دوره آبیاری، رهایی ریشه گیاهان از دمای خیلی زیاد، کاهش فرسایش خاک، کاهش رشد علف های هرز و فاقد هر گونه میکروب و آفت است همچنین سبب افزایش مقاومت گیاهان در مقابل آفات و بیماریها و استرس های محیطی (خشکی، سرمای زمستانه و بهاره، گرما و مواد مضر خاک)، بهبود  رنگ، طعم، بو و کیفیت میوه شده و سلامت گیاه را تضمین نموده و صندوق ذخیره غذایی را برای گیاه فراهم می آورد.این کود از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه بوده و نسبت به کودهای شیمیایی قیمت مناسب و ارزش افزوده بیشتری دارند. عوازض استفاده نادرست از کودهای شیمیایی و نامطلوب کودهای گاوی، اسبی، مرغی و سایر کودها ندارد. همچنین با تهیه ورمی کمپوست از کود حیوانی(مخلوط کود حیوانی با کرم خاکی) پس از چند روز کود حیوانی بوی نامطبوع خود را از دست می دهد.

با نگرشی نو بر مدیریت ضایعات کشاورزی و خانگی و احداث واحد تولیدی کمپوست و یا ورمی کمپوست می توان سالانه صدها تن "کمپوست" که مخلوطی از انواع ترکیبات پسماندها و محصولات گیاهی، زباله خانگی، فضولات حیوانی و مواد معدنی است، تهیه کرد همچنین با جمع آوری، حمل، جداسازی و تبدیل زباله تر به کمپوست، علاوه بر بهبود در ارتقای سطح بهداشت عمومی، بهبود شرایط زیست محیطی و حفظ محیط عمومی، در صیانت از خاک و آب های زیرزمینی قدم های موثری بر داشت و برای 2 تا 3 نفر اشتغال ایجاد می شود اگر هر کیلو کمپوست به قیمت حداقل 500 تومان نیز به فروش برسد طرحی سودآور و اقتصادی خواهد بود.

کیفیت شیمیایی و میکروبی کود تولیدی از مخلوط پسماندهای روستایی (زباله های خانگی، فضولات حیوانی و پسماندهای کشاورزی) در رده کلاس A از استاندارد حفاظت محیط زسیت آمریکا قرار داشت تهیه کمپوست از پسماندهای روستایی، علاوه بر کاهش مواد زاید جامد، باعث تولید یک محصول استراتژیک و با ارزش در زمینه پرورش گیاهان زینتی و نیز در باروری خاکهای کم مغذی می تواند جایگزین بسیار مناسب برای کودهای شیمیایی آلاینده محیط زیست باشد.