زیارتگاه اولیا در قاضی جهان/ پژوهشی از : استاد محمد باباخانی قاضی جهانی

زیارتگاه اولیا در قاضی جهان

پژوهشی از : استاد محمد باباخانی قاضی جهانی

بیر مطلب قدجهانین تپه سینده اولان زیارتگاهین حاقیندا گوندریرم کى شاید بعضى پارچالارى سیزه ده تئزه دى. بو مطلبى ١٣٥٤ اینجى ایلده قدجهانین آغ سقل و بیلیجى لرینن مصاحبه ائدیب ، توپلاییب و یازمیشام.

در روستای ما یعنی قاضی جهان تپه ای است خاکی که در حدود ده متر از سطح زمین ارتفاع دارد. سطح این تپه تقریبا صاف است و این تپه شنی است .

در این تپه زیارتگاهی وجود دارد که ساختمان آن مانند زیرزمینی در روی آن کنده است بطوریکه دیوارهای این زیارتگاه فقط درحدود یک متر از سطح تپه ارتفاع دارد و بقیه بلندی آن از خود تپه است و به این زیارتگاه در روستای ما  " اولیا "می گویند .

ساختمان این زیارتگاه به نظم خاصی ساخته شده است.

در یک قسمت از این زیارتگاه آرامگاهی است که با سنگهای شفاف و زیبایی آراسته شده و مردم می گویند که این قبر امامزاده ای است .

درست در قسمت وسط این زیارتگاه یک سنگ بزرگ سیاه رنگ به شکل مربع است که در روی آن هم سنگ بزرگ مربع مستطیلی وجود دارد که قسمت بالای آن مانند حوضی است که مردم نذر می کنند و شمع می آورند .در بالای آن سنگ یعنی در قسمت حوض مانند شمع روشن می کنند .

مردمی که برای زیارت به آنجا می آیند می گویند که خدایا اگر فلان حاجت من برآورده شود ، این سنگها را سه بار از زمین برمی دارم و بدین ترتیب مردم از آن استفاده می کنند .

در زیر این دو سنگ یک سوراخ کوچکی است که به زیر زمین رفته و می گویند همیشه از آنجا  صدای زمزمه ای آهسته به گوش می رسد که آنرا اشخاص مومن می شنوند .

در قسمت جلوی این زیارتگاه دو تا شکل قوچ است که از سنگ صاف تراشیده شده است که به روی یکدیگر نگاه می کنند .

مردم درباره این قوچ ها می گویند که آنها شبها به کربلا می روند و امامها را زیارت می کنند و در آ ب فرات بدنشان را شستشو می دهند و دوباره به جایشان برمی گردند .

دیوارهای قسمت داخل زیارتگاه را سفید کاری می کنند ولی بعد از چند ماه خرد شده و می ریزد  و بدین جهت مردم می گویند که اینجا آرایش پذیر نیست . در قسمت خارج این زیارتگاه سنگ بزرگی است صاف که به دیوار این زیارتگاه چسبیده است و مردم برای اینکه به آرزوهایشان برسند سنگ پاره ها را برداشته و به روی این سنگ می چسبانند و می گویند که خدایا اگر من به فلان آرزویم خواهم رسید این سنگ به آنجا بچسبد و بدین ترتیب می دانند که آرزویشان برآورده خواهد شد یا نه .

مردم می گویند که شبهای پنجشنبه از این زیارتگاه نور سبز رنگ خوشرنگی به هوا بلند می شود که آن نور را اشخاصی که قلب پاکی دارند می توانند ببینند .

به غیر از خود مردم روستای ما ، از روستای  همسایه و حتی از روستاهای خیلی دور و حتی از چند فرسنگی به زیارت به اینجا می آیند و نذر می کنند و در این زیارتگاه کلوچه(نان محلی) بین مردم پخش می کنند و بعضی وقتها روضه خوان را دعوت می کنند و می آید و در آنجا روضه می خواند .

وقتی که مردم می خواهند از توی این زیارتگاه خارج شوند، نباید درست راه بروند بلکه عقب عقب راه می روند، چون برای ادای احترام به امامزاده این کار را می کنند و بعد از خارج شدن یک دور نیز به گرد زیارتگاه می چرخند و می گویند این کار خیلی ثواب دارد.

علت اینکه مردم نمی دانند این قبر کیست، این است که مردم می گویند که این قبر خود بخود ظاهر شده است، یعنی از غیب بوجود آمده است و مردم هم به دور آن دیوار کشیده اند و بدین جهت که هیچکس بخوبی نمی داند که صاحب این قبر کیست  و بعضی ها می گویند این  قبر یک امامزاده است .

در سنگ بالای این این آرامگاه نوشته ای وجود دارد که کسی نمی تواند آنرا بخواند .

نان کلوچه ای هم که برای تقسیم در اولیا بین مردم می پزند خیلی لذیذ است .

تپه های باستانی قاضی جهان و میراث به تاراج رفته از آن

تپه های باستانی قاضی جهان و میراث به تاراج رفته از آن  

در نگاهی موشکافانه به وضعیت گذشته ناهمواریها و پستی و بلندیهای قاضی جهان به دهها تپه باستانی بر می خوریم که در طول زمان ،افراد سودجو این تپه ها را به خاطر یافتن آثار و گنجینه ها شکافته و به تدریج میراث فرهنگی، باستانی و ملی قاضی جهان را به یغما برده اند.

باید گفت موزه های کشورهای غربی انباشته از آثاری است که از کشورمان به واسطه دلالان و غارتگران در طول زمان به ثمن بخس خریداری و به قیمت گزاف به فروش رسانده اند.

گر چه دیگر چیزی از آنها باقی نمانده و به گفته سالخوردگان، شمشیرهای طلا، کوزه های سفالی، خمره های بزرگ، سکه های قدیمی و سنگ نوشته های زیادی قبل از انقلاب از زیر این تپه ها درآورده و به تاراج برده اند.

متأسفانه شاهان و حمکرانان گذشته نسبت به انتقال این اشیاء گرانبها و قدیمی عکس العملی نشان نداده اند و گاه به دلیل سطحی نگری و بی لیاقتی برخی از آنان این آثار را به غربی ها هدیه نموده اند و در این مورد نقل شده است که مظفرالدین شاه قاجار به هنگام بازدید از موزه لوور فرانسه و غرفه ایران پیشنهاد می کند که هر چه آثار تاریخی در ایران وجود دارد به این موزه منتقل کنند چون اینها(یعنی فرانسوی ها) بهتر می توانند از آنها نگهداری کنند.

بنا به نوشته دیاکونف در تاریخ ماد توسط سارکن دوم پادشاه آشور 714 سال قبل از میلاد مسیح در این حوالی 150 قلعه و روستا به آتش کشیده شده و سپس با خاک یکسان گردیده است. نظیـر تپه قره تپه، قره قشلاق و تپه اسکو و به نظر می رسد تپه های قاضی جهان نیز از آن قلعه های خاکی کوبیده شده به دست پادشاه آشور باشد.

در خاکبرداریهایی که در چند سال گذشته در تعدادی از این تپه ها توسط افراد مختلف انجام پذیرفته استخوانهای پوسیده ای از زیر خاک در آورده شده است که به نظر می رسد این تپه ها در گذشته معبد یا گورستان بوده و از این تپه ها در گذشته بعنوان گورستان استفاده شده است.

از تپه های باستانی قاضی جهان می توان به تپه های مقبـره الاولیاء، تپه باغی در پشت حمـام عمومی، تپه باغ آقا رسول، تپه باغ کنسول، تپه درمان قاباغی، تپه باغی در اطراف شعبه نفت، تپه قلعه در زمینهای مرز قاضی جهان و آذرشهر، تیکانلی تپه، تپه اطراف آغ گل کوچک و ... اشاره نمود و چنانچه از گذشتگان نقل گردیده است این تپه ها از طریق راه های زیرزمینی با یکدیگر ارتباط داشته و به یکدیگر متصل بوده اند.