از برگزیدگان کمپین کرسی و عکس آدم برفی در قاضی جهان تجلیل شد

در حاشیه نشست کتابخوان دی ماه کتابخانه امام علی (ع) قاضی جهان:

از برگزیدگان کمپین کرسی و عکس آدم برفی در قاضی جهان تجلیل شد

با برگزاری مراسمی از برگزیدگان کمپین کرسی و آدم برفی در قاضی جهان تجلیل شد.

در حاشیه نشست کتابخوان دی ماه کتابخانه امام علی (ع) قاضی جهان و با برگزاری مراسمی از برگزیدگان کمپین کرسی و مسابقه عکس آدم برفی در قاضی جهان تجلیل شد.

یک صاحبنظر مسائل اجتماعی و فرهنگی در این مراسم با بیان اینکه هم اکنون استفاده روزافزون از شبکه های اجتماعی به تهدیدی علیه سنت های قدیمی تبدیل شده است گفت: اما عده ای از جوانان روستای قاضی جهان در آذربایجان شرقی با راه اندازی پویش تلگرامی، استفاده از کرسی را برای احیای سنت های قدیمی، دورهمی های خانوادگی و نیز استفاده بهینه از انرژی باب کرده اند.

حسین نایبی ضمن تشکر از افرادی که با طرح ایده های نو و جالب به فکر احیای "کرسی" و سنت شب نشینی های خانوادگی در شب های طولانی زمستان افتاده اند افزود: سنت برقراری کرسی در فصل زمستان و شب نشینی های خانوادگی، یکی از رسوم قدیمی آذربایجان محسوب می شود که طی آن اعضای خانواده دور کرسی جمع شده و ضمن پذیرائی توسط میوه، آجیل و تنقلات ستنی، از صحبت های بزرگان خانواده استفاده می کنند.

وی با بیان اینکه با رواج زندگی مدرن و ماشینی و برچیده شدن کرسی از خانواده های این مناطق، شب نشینی های خانوادگی در شهرهای آذربایجان شرقی به کلی برچیده شده و در مناطق روستایی نیز به شدت کمرنگ شده است افزود: یکی از خصوصیات بارز نیاکان ما صرفه‌جویی بود و آنها سعی می‌کردند زندگی‌شان را براساس داشته های خود تنظیم کرده و کاری می کردند که خود را محتاج دیگران نکنند و استفاده از کرسی‌ نشأت گرفته از همین تفکر در بین مردمان گذشته بود و کرسی علاوه بر گرم کردن فضای خانه، کارکرد اجتماعی و فرهنگی بسیار تاثیرگذاری داشته به طوری که ضمن فراهم آوردن زمینه ی دورهمی و صمیمیت اعضای یک خانواده، پایگاهی برای فعالیت های فرهنگی مانند شعرخوانی، بازگویی خاطرات، قصه گویی و ... بوده است.

صاحبنظر مسائل اجتماعی و فرهنگی اظهار داشت: باید بگوییم کرسی علاوه بر صرفه جویی بسیار زیاد در مصرف گاز، باعث حفظ سلامتی بدن شده و فواید بی شماری را به همراه دارد که از آن جمله می توان به رفع کم خونی ، پاکسازی بدن ، تقویت حافظه ، درمان آرتروز رماتیسم ، درد زانو و درد کمر و دیسک ، کاهش قند خون و داشتن خواب آرام و راحت اشاره نمود.

وی در خصوص فراگیر شدن استفاده از کرسی در قاضی جهان اظهار داشت: این کمپین به قدری مورد اقبال خانوارهای روستایی قرار گرفته است که از خانوارهای کم جمعیت دو نفره تا چندین نفره با برقراری کرسی، شب نشینی های خود را دور آن برقرار می کنند.

نایبی اظهار داشت: گذشته از پیامدهای مثبت اقتصادی این کمپین مانند صرفه جویی در مصرف انرژی، تاثیرات فرهنگی و اجتماعی آن بسیار فراتر از حساب و کتاب های مادی است.

وی با بیان اینکه متاسفانه هر چه به سمت زندگی ماشینی پیش رفتیم و از فضای زندگی سنتی دور شدیم، صفا و صمیمیت جمع شدن دور کرسی و بهره بردن از گرمای آن نیز کمرنگ و سردتر شد گفت: خوشبختانه این روزها به مدد « کمپین کرسی قاضی جهان» همچون گذشته یاد کرسی در خانه ها زنده شده و به اذعان خانواده های قاضی جهانی، صفا و صمیمیت در بین اعضای خانواده پررنگ تر شده است .

مسئول « کمپین کرسی قاضی جهان» نیز با بیان اینکه بر اساس این کمپین تمام خانواده هایی که اقدام به برپایی کرسی کرده اند، عکس های دورهمی خود را به ادمین کانال قاضی جهان ارسال کرده و ضمن انتشار آنها در کانال، به برخی از برگزیدگان جوایزی در نظر گرفته شده است افزود: نزدیک به 200 خانواده، عکس هایی از شب نشینی و دورهمی های خود را ارسال کرده بودند که 103 مورد از این عکسها در بخش مسابقه قرار گرفتند.

مهندس وحید کاظم زاده قاضیجهانی در ادامه یادآور شد: استقبال گسترده اهالی روستا از این کمپین باعث شد تا به فکر طراحی برنامه های دیگری چون جشنواره های فرهنگی و تفریحی بیفتیم که در نخستین گام، جشنواره آدم برفی در بین اهالی روستا برگزار شد.

وی خاطرنشان کرد: جوانان قاضی جهان ثابت کردند که می توان ظرفیت شبکه های اجتماعی را به دید فرصت نگاه کرده و از آن در راستای تعمیق ویژگی های فرهنگی و اجتماعی استفاده کرد.

مسئول « کمپین کرسی قاضی جهان» با بیان اینکه در بخش انتخاب کرسی برتر به لحاظ بازدید بیشتر ، کرسی شماره ۱۷برای آقای مجید جویبان با ۸۳ هزار بازدید رتبه اول و کرسی شماره ۱۱برای آقای امین عباس زاده با ۶۲ هزار بازدید رتبه دوم را کسب نمود همچنین در بخش قرعه کشی، کرسی شماره ۱۳ برای آقای جواد عباس نژاد به عنوان انتخاب اول قرعه کشی و کرسی شماره ۶۵ برای آقای جواد توکلی به عنوان انتخاب دوم قرعه کشی انتخاب و معرفی شد.

وی افزود: در این مراسم ، جایزه ویژه بازدیدکنندگان در بخش تصاویر مسابقه کرسی به آقای مهرداد واحدی و در بخش آدم برفی به آقای جلیل وثوقی اختصاص یافت.

کاظم زاده افزود: در بخش مسابقه آدم برفی نیز به ۳۰ نفر از کودکان و صاحبان و سازندگان آدم برفی براساس قرعه کشی و بازدید بیشتر نیز جوایز نفیسی اهدا شد.

مسئول کتابخانه امام علی(ع)قاضی جهان نیز در حاشیه نشست کتاب خوان دی ماه ، هدف از آن را احیای کتاب خوانی و علاقمند کردن جامعه به مطالعه دانست و گفت: نشست کتاب خوان عنوان نشست هایی است که هر ماه به منظور به اشتراک گذاری کتاب های خوانده شده و با هدف ترویج و تبلیغ مطالعه در قالب معرفی کتاب در این کتابخانه برگزار می گردد.

محمد اسدپور اقدم گفت: این جلسات در فضایی صمیمی. تلاش دارد تجربیات مطالعاتی افراد کتابخوان را برای سایر علاقمندان کتاب و کتابخوانی به اشتراک گذارد.

 

  

  

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

باب شدن کرسی و رسوم نیک شب چره زمستان در قاضیجهان

باب شدن کرسی و رسوم نیک شب چره  زمستان در  قاضیجهان

صرفه جویی اهالی قاضیجهان درمصرف انرژی با استفاده ازکرسی درسال اقتصادمقاومتی

 یک ماهی است با سرد شدن هوا، مردم و اهالی قاضی جهان همچون سالیان گذشته به کرسی هایی روی آورده اند که قدمت زمان استفاده از آن در زمان مادربزرگ هایمان بود اما با گذشت زمان و سرمای شدید این روزها،  این کرسی ها بار دیگر در میان مردم جا باز کرده است و بیشتر مردم در گوشه ای از اتاق های خانه شان پای این وسیله قدیمی شب نشینی ها می نشینند.

یک مکعب توخالی چوبی که فقط سقف و کف دارد را تصور کنید که روی آن را با لحاف پنبه‌ای ضخیم و بزرگی بپوشانند و داخل آن منقلی بگذارند که حدود یک کیلو ذغال سرخ شده قرار دارد. اما گویا سرمای شدید این روزها در مناطق ایران خصوصاً در قاضی جهان در اکثر خانه ها گرمای کرسی و نشستن زیر آن روابط اعضای خانه ها را بار دیگر گرم کرد.

در شب های سرد زمستان و در موقع بارش برف، روی کرسی مادربزرگ از نخودو کشمش، گردو، فندق، آجیل، میوه‌های فصلی، انواع تخمه و بادام‌، شیرینی، انار و... یافت می‎شد و چشم بچه‎ها از دیدن آنها برق می‏‌زد.

در شب های سرد همه دور کرسی مادربزرگ جمع می‎شدند، فال حافظ می‎گرفتند و در کنار سماور ذغالی مادربزرگ که همیشه جوشان بود از خوراکی‎های رنگارنگ مادربزرگ به هم تعارف می‎کردند.

شب های سرد در دوره های قدیم در قاضی جهان رنگ و بوی خاصی داشت و کرسی مادربزرگ گرمای خاصی داشت و گرمایش در زمستان سرد به زندگی‎ها گرما می‎بخشید.

هر چند شاید امروز کرسی های آن زمان دوباره برگشته اما مهر و محبت های خویشاوندان نسبت به هم سرد شده است گویا محبت های شب نشینی جای خود را به پیام های تلگرامی داده است و دیگر آن دور هم نشستن ها صفایی برای همگان ندارد .

امروز دیگر آدم‎ها بیشتر اوقات خودشان را با رسانه‎ها، اینترنت و فضاهای مجازی پر می‎کنند و شب های سرد را از این طریق فضای مجازی باهم سپری می کنند.

یکی از خصوصیات بارز نیاکان ما صرفه‌جویی بود و آنها سعی می‌کردند زندگی‌شان را براساس داشته های خود می گذراندند و کاری می کردند که خود را محتاج دیگران نکنند و استفاده از کرسی‌ نشأت گرفته از این خصوصیات و تفکر سنتی مردم بود در روزگار قدیم در شب‌های سرد زمستان مردم در خانه‌هایشان برای گرم شدن دور یک کرسی که در آن چند حبه زغال روشن قرار داده شده بود، می‌نشستند و از گرمای مختصری که این کرسی ایجاد می‌کرد، استفاده می‌کردند و تا صبح همان‌جا می‌خوابیدند.

 کرسی‌ها علاوه بر گرم کردن فضای خانه، زمینه دور هم جمع شدن اعضای یک خانواده و گرم شدن روابط بین آنها را فراهم می‌کرد، به همین دلیل کرسی‌ها پایگاه شعرخوانی، قصه‌گویی، شاهنامه‌خوانی و فالگیری بودند و باعث گرمای تفکر و اندیشه اعضای خانواده و تنویر افکار آنها می‌شدند.

پیشنیان در قدیم در فصول سرد سال از کرسی برای گرم شدن استفاده می‌کردند؛ کرسی در درمان بیماری‌ها بسیار مؤثر بود براساس نظر کارشناسان امور طبی ، در فصول سرد خون غلیظ می‌شود و فضولات بدن به اندام تحتانی بدن می‌رسد. در شب و موقع استراحت اگر گرما از پایین وارد بدن شود این غلظت و تجمع فضولات در خون از حال رسوبی خارج می‌شود و این فلسفه وجودی کرسی در قدیم بوده است.

باید بگوییم کرسی علاوه بر صرفه جویی بسیار زیاد در مصرف گاز ، باعث حفظ سلامتی بدن شده و فواید بی شماری را به همراه دارد که از آن جمله می توان به رفع کم خونی ، پاکسازی بدن ، تقویت حافظه ، درمان  آرتروز رماتیسم ، درد زانو و درد کمر و دیسک  ، دفع اخلاط اضافه و کاهش قند خون  و داشتن خواب آرام و راحت اشاره نمود.

با یک لامپ ۶۰ وات و یا یک هیتر کوچک تایمردار می‌شود یک کرسی  درست کرد فکر کنید وقتی از کرسی استفاده می‌شود چقدر در مصرف انرژی صرفه جویی می شود؟ یعنی می‌شود بخاری‌ها رو  کاملا خاموش کرد چقدر از این هزینه های گاز و تلفات گاز گرفتگی کم می‌شود؟ چقدر صرفه جویی در مصرف انرژی می‌شود ؟ آیا این یک جهاد اقتصادی در سال اقتصادمقاومتی نیست؟

متاسفانه هر چه به سمت زندگی ماشینی پیش رفتیم و از فضای زندگی سنتی دور شدیم، صفا و صمیمیت جمع شدن دور کرسی و بهره بردن از گرمای آن نیز کمرنگ و سردتر شد اما خوشبختانه این روزها همچون گذشته یاد کرسی در خانه ها زنده شده و امیدواریم روزی برسد که همچون گذشته هم صفا و صمیمیت ها پررنگ تر شود .

گویا رسوخ سریع زندگی ماشینی، وسایل گرمایشی جدید، تجددطلبی، و دوری از فرهنگ اصیل و سنتی از جمله دلایل از رونق افتادن استفاده از کرسی برای گرم شدن  بود اما خوشبختانه سرمای این روزها در قاضی جهان بار دیگر سبب شده تا مردم به کرسی های قدیمی روی آورند و بار دیگر با نشستن زیر آن صفا و صمیمیت را به ارمغان بیاورند پس یادمان باشد مهر و صفایی همچون قدیم ترهایمان برای جمع کردن اعضای یک خانواده به دور هم در خانه ها خالی است.

*** وحید کاظم زاده قاضی جهانی

قوناخ باجی یا خاله بازی (girlhouse) از بازیهای کودکان قاضیجهان

قوناخ باجی یا خاله بازی (girlhouse) از بازیهای کودکان قاضیجهان

 

قوناخ باجی  یا خاله بازی ( girlhouse )در کنار مامان بازی یکی از مهمترین بازیهای نمایشی و گروهی، از بازیهای کودکان قاضی جهان است.

در خاله بازی و مامان بازی کودکان نقش بزرگترها را بازی می کنند. در این بازیها از اسباب بازی هایی مانند عروسک، خانه عروسکی، لوازم خانه کودکانه، لوازم آشپزی کودکانه، و چادرها و خانه های کوچک کودکانه استفاده می شود. گاه خاله بازی با پهن کردن قالیچه در فضای باز انجام می شود. تفاوت مامان بازی با خاله بازی در این است که در بازی نخست، مهمترین وجه بازی، بازیِ رابطهٔ مادر- فرزندی و نقشهای خانوادگی است. اما در خاله بازی بازیِ روابط بین خانوادگی و مهمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند.

این بازی در فرهنگ عامه یک بازی دخترانه شمرده می شود اما پژوهشها نشان میدهد که اگر کودکان در محیط هایی آزاد مانند مهدکودک، بدون اجبار برای بازی کردن با اسباب بازیهای دخترانه یا پسرانه بازی کنند، همهٔ آنها اسباب بازی هایشان را به صورت تصادفی انتخاب می کنند، نه بر اساس جنسیت، و به انجام همهٔ بازیها می پردازند. در حالی که پس از سه سالگی، با مطرح شدن جنسیت برای کودک و تحت تاثیر جامعهٔ اطرافش، به بازیهای به اصطلاح دحترانه یا پسرانه گرایش پیدا می کند و نزدیک به هشتاد درصد دختران پس از این سن با عروسک و لوازم آشپزخانه بازی می کنند.

باید گفت با احیای بازی قوناخ باجی،  فرهنگ مهمان نوازی و میزبانی و ایثار و محبت در بین کودکان ترویج داده می شود.

اشعار ترکی از استادحاج مجید(باقر) وثوقی قاضیجهانی در وصف قاضی جهان

اشعار ترکی از استادحاج مجید(باقر) وثوقی قاضیجهانی 

 در وصف قاضی جهان 

قدجهان «قاضیجهان» - قسمت اول

قدجهان شهرک اولوبدور یاپیشیب گوگانه،

بیرطرفدنده اخیرجاندی گلیب میدانه،

بیرده همسایه غله زاردی،سپس  آذرشهر،

اوطرفدنده پولوستردی،باخیر ممقانه،

پارچه بافدور،حوله بافدور،فرش باف،

بوا‌وچی رونقی وار،صادراولور هریانه،

بیرده کارخانه قیسی،دوزه لیر یایدا فقط،

قیسی دور مغزبادام،گردو گدیر تهرانه،

اولماسایدی بو نچه کارخانادا قالمیشیدوخ،

بو دوردبش کارخانانین محصولیدور پشتوانه،

قدجهان بیرگوزل ابادیدی املاکی چوخ آز،

یاخجی باغلار، هامیسین صاحب اولوب بیگانه،

گازی وار،سویی واردور،برقی چوخدان چکیلیب،

تلفنی دایراولوب، وصل اولوب هریانه،

حاج صادق گتدی اوگون برقی و بیرده پستی،

بخش تزریقیده گتدی بو گوزل فرزانه،

حقی واریاده سالام،حاج علینین خدمتینی،

آبیاری گتیریب،خدمت ایدیب شاهانه،

هرکسین خدمتی وارقدجهانا الله اونا رحمت ایله،

باغلارین باخچالارین،تبدیل ایله گیلن رضوانه،،

قدجهان «قاضیجهان» - قسمت دوم

سویملیدورقدجهانین باغلاری،

بستانلاردا،گل بسرین طاغلاری،

قوهونلاری،قارپیزلاری،بیرده اوزوم باغلاری،

دادلی دوزلی،یوغورتلاری،یاغلاری،

قدجهاناکشیک ویررداغلاری،

ایرمی بیرایل قدجهاندا قالمیشام،

قیزیل داغدان من چوخ الهام المیشام،

گیجه گوندوزباغلاردا دولانمیشام،

اوخوموشام، آغلامیشام، یانمیشام،

طبیعتدن الهام الیب اللها اینانمیشام،

قدجهانین چوخ گوزلدورهاواسی،

باخچالارین،باغلارینین صفاسی،

باغلاردان گلیری صنوبرینین صداسی،

بیرگوزل کیشیدیرچوخدوروفاسی،

دوست یولونداجاندان کیچن اوغولدور،

هامی بیلیرچوخدور بونون صفاسی،

اللی ایلدور، آیریلمیشام ایلیمدن،

بیرگون دوشمزاوز وطنیم دیلیمدن،

دوسلاربیلیرمن قورخمارام اولومدن،

قلبیم یانیر آیریلمیشام گولومدن،

ناراحتم قیزیل داغی بوشلادیم،

غربتده قالماقی،گلیب خوشلادیم،

غربتده چوخ  آجی شربت ایچمیشم،

بدترین شهری من نیه سیچمیشم،

ای قیزیل داغ دره لرین واراولسون،

کهلیکلرین، فره لرین واراولسون،

شورسولارین، قیه لرین واراولسون،

کهلیک اوتی، تره لرین واراولسون،

شورسویون فایداسی انساناچوخدور،

بوشورسویون تایی هچ یرده یوخدور،

محلاتدا،سرعینده،وارایستی سو بیلیرم،

بوشورسودور، بوطعم اولاردا یوخدور،

ای قیزیل داغ، سن بوردومون گوز‌وسن،

‌وثوقینین،صحبتی سن، سوزوسن،

وثوقی چون الهام آلیبدورسندن،

آرارات سان، یا سن طورون اوزوسن،

صنوبری دائم داغدا اوخوردی،

آداخلی قیزبیگ جورابین توخوردی«ازشهریار»

میزاعلی ده دسمالینی هی باجادان سوخوردی،

خانم عمه میرزاعلی دن قورخوردی،

ای قیزیل داغ ییلاقلارین واراولسون،

اتگونده بولاقلارین واراولسون،

داغ دوشونده،چارداقلارین واراولسون،

قیزلارگلسین شورسویوندا یوو‌نسون،

قیزلاردان صورا اوغلانلار سویونسون،

قدجهاندا میوه باغی چوخ واردی،

یاخجی اوزوم، مغزگردو خرواردی،

قویونلاری کسمه لیدور پرواردی،

مهمان نوازدیلارقوناق سویللر،

اوزلرین قوناقا فدا ایدللر،،

قدجهان «قاضیجهان» - قسمت  سوم

محرمده گورملیدیرقدجهانین دسته سی،

عرشه چیخارهرگون حسین وای سسی،

زنجیرویران،سینه ویران،بیرده عرب دسته سی،

حاج محمدین روضسینه قولاق ویریب اغلاماق،

حاج حمیدین اشعارینی ضبط ایلیوب ساخلاماق،

قدجهانین چشمه لری قورویوب،

خانم باجی چورکلری سولویوب،

بشقابلارا پنیرگردو دولدوروب،

قوناق گوزلور،گلسین یسین یالانسین،

خانم باجیم،دیسین گولسون حالانسین

خانم باجیم یادگاردی ددمدن،

چوخ سویرم اونی من اوز ننمدن،

زنده دیلدی،اوزاق اولسون هرغمدن،

آیریلماسین،منیم تکین وطندن،

اوزونه غم غصه ویرمزدنیادا،

ناراحت ایله مز اوزون هرزادا،

وثوقی چوخ سویر اوز اوباسینی،

هامی سویر وطنین آناسینی،

گویلی ایستیر دوستلارین صداسینی،

بیرده قیزیل داغدان الهام آلیدی،

اوزسویدوگی یرده بیرده قالایدی،

بواشعاری یازدیم دوستلاراویانسین،

اینانمیوب اگرگورسون اینانسین،

دنیادا بیر رنگه فقط بویانسین،

اللهین رنگیندن یاخجی رنگ اولماز،،

الله رنگینه بویانان خلقی تنگ اولماز،،

از اشعار استاد حاج باقر (مجید)وثوقی قاضی جهانی

از اشعار استاد حاج  باقر (مجید)وثوقی قاضی جهانی 

« گوزل یاشا»

آزیاشا گوزل یاشا،هامی دیسین ساغول پاشا،،

خدمت ایله خلقه سن،عمرون گوزل گیتسین باشا،،

خلق ایدیب خالق سنی،تاخلقه اولسون خدمتون،،

اگر انساندورادون،خدمت ایت خلقه یاشا،،

دین وایمان وعبادت،جمعدور بونکته ده،،

توت الیندن کاسبین،قویما اسلامدان چاشا،،

گر سنه بیرکس دیسه،دنیاده گلدون نیلدون؟

دینه احمق خدمتیم حددن داشیب باشدان باشا،،

ثروتون چوخدورسنین،غیرتون یوخدور ولی،،

عاقبت بیچاره ثروتدن قالیب،حقه ماشا،،

گرعیالون مانع اولسا خیرایشه،بیرسوز دیمه،،

صاحب شرع دییر ویرحقینی  آپار بوشا،،

ثروتین هیچکس  آپارمیرقبره دنیادن وثوق،،

ویرفقیره تانفس واردور باشون دیمیب داشا،،

«گوزون اچ»

گوزون اچ ای وثوقی،بیرنظرقیل لطف یزدانه،،

تمام ایلوب خدانعمتلرین بیزاهل ایرانه،،

ییورقیماقیله بالی ایچیرچایی چکیرسیگار،،

مینیرماشین بنزیلن گیدیربازارتهرانه،،

یاراتمیش مهربان الله هزاران کاسب بی رحم،،

چکیراجناسین اوسته،هرقدرسویسه اوبیگانه،،

خداوندایلیوب احسان،ویریب هرنوع  ماکولات،،

ولی دلال الیلن تاگلیربیچاره. انسانه،،

سحردن اخشاماتک بینواکاسب گیدیرایشلیر،،

حقوقی گورموری خرجین کرایه خرجی بیریانه،،

الانمیرمیوه بیرگون تاویره اطفالینه کاسب،،

بوظلمون صاحبی د‌وشسون خدابی دردودرمانه،،

نقدری صبرایداخ الله که تامهدی ظهورایتسین،،

تمام گوزلرقالیب یولدا،ظهورایتسین اوجانانه،،

وثوقی صبرون اولسون،سن دعاایله گلربیرگون،،

ایدردنیانی عدلیلن،منورصاحب خانه،،،