قاضی جهان

قاضی جهان

فرهنگ و آداب و رسوم و جلوه های طبیعی و آخرین اخبار دهستان قاضی جهان
قاضی جهان

قاضی جهان

فرهنگ و آداب و رسوم و جلوه های طبیعی و آخرین اخبار دهستان قاضی جهان

رمضان در قاضی جهان

 

 

 

 

 

 

رمضان در قاضی جهان

     پرطرفدار ترین غذای سفره افطاری مردم قاضی جهان را گردوی خرد شده و پنیر تشکیل می دهد و مردم ارزش غذایی آن را با هیچ غذای دیگری برابر نمی دانند.

     در  صفحه 99 کتاب آذر بایجان شناسی در مورد رسوم ماه رمضان در قاضی جهان می خوانیم:

« در این آبادی دوهفته مانده به ماه رمضان هر خانواده گوسفند یا گوساله ای را ذبح می کنند و گوشت آن را قطعه  قطعه کرده و آن را می پزند و بعد سرخ می کنند و به صورت قورما در می آورند و در کوزه ای سفالی به نام کوپ می ریزند و در تمام ایام ماه مبارک رمضان از آن استفاده می کنند غذایی که با قورما می پزند شوربا نام دارد یا  قورماشورباسی که با قورمه، لپه، نعناع ، تخم مرغ، سیب زمینی و نمک درست می کنند که نوعی آب گوشت است سفره افطاری در این ماه رنگین تر از سفره سحری می باشد. در سفره افطاری از جمله غذاهایی که وجود دارد عبارتنداز: آش، انواع حلوا هایی که به آنها طره می گویند که عمدتاً از نشاسته، زنجبیل، آرد، شیر، گردو و پنیر و خرما. هرکس به قدر توان خود غذاهای دیگر نیز در سفره افطاری قرار می دهند اهالی روستای قاضی جهان با خرما روزه خود را افطار می کنند و اعتقاد دارند که ثواب زیادی دارد و در صورت نبودن خرما با آب داغ و نمک افطار می کنند و بعد از افطار اولین غذایی  که می خورند گردو و پنیر است که حتما آن را می خورند و بعد غذاهای دیگر می خورند زنان و دختران جوان هر روز به مسجد می روند و در آخرین  جمعه ماه با نخ و سوزن و پارچه به مسجد می آیند و در مسجد کیسه های کوچک برای گذاشتن پول میدوزند و سپس سوره مبارکه توحید را می خوانند و به داخل کیسه فوت می کنند و به مردان و پسران می دهند و معتقدند که اگر پولشان را در این کیسه ها جمع کنند برکت پیدا می کند و در این محل اگر پسری متولد شود  اسمش را رمضان می گذارند».

     اگر چه مواردی از آنچه در کتاب آذربایجان شناسی ذکر شده هنوز هم در قاضی جهان وجود دارد ولی بیشتر آنها منسوخ گردیده و رسوم و آیین دیگری جایگزین آنها گردیده است که در این قسمت به گوشه هایی از این رسوم و سنت ها اشاره می گردد:

     چون ماه رمضان فرا می رسد مردم قاضی جهان به پیشواز این ماه می روند و با روزه قاباخلاما که در آخرین روز ماه شعبان گرفته می شود به استقبال این ماه عظیم و پربرکت می روند در این روز مسجد جامع غبارروبی شده و حال و هوایی دیگری به خود می گیرد. مردم با حضور در مسجد جامع به راز و نیاز و تلاوت قرآن و خواندن ادعیه مخصوص این ماه از جمله دعای سحر، دعاهای جوش کبیر و صغیر، زیارت عاشورا، دعای ابوحمزه ثمالی، دعای صباح، زیارت نامه امیر مؤمنان علی(ع) و سایر ائمه اطهار می پردازند و در شبهای قدر با شب زنده داری در مسجد جامع با خدای خود راز و نیاز می کنند.

     پرطرفدار ترین غذای سفره افطاری مردم قاضی جهان را گردوی خرد شده و پنیر تشکیل می دهد و مردم ارزش غذایی آن را با هیچ غذای دیگری برابر نمی دانند.

در روز دوم ماه مبارک رمضان رسم چنین است که خانواده ها به منزل بزرگان فامیل از جمله پدربزرگ، مادر بزرگ و پدر و مادر می روند و روزه خود را با ایشان افطار می نمایند. عروس و دامادها نیز در روز سوم رمضان برای صرف افطار به منزل پدر خانم می روند و معمولا هر کس که برای صرف افطار به منزل کسی قصد نماید هدیه ای از جمله زولبیا، بامیه، نان روغنی، خرما و یا شیرینی به همراه خود می برد.

     هر پسری که در این ماه به دنیا بیاید نام علی یا حسن به خود می گیرد و یا با ترکیب یکی از این دو قرین می گردد.     پرطرفدار ترین غذای سفره افطاری مردم قاضی جهان را گردوی خرد شده و پنیر تشکیل می دهد و مردم ارزش غذایی آن را با هیچ غذای دیگری برابر نمی دانند.

     در این ماه افراد متمول و ثروتمند مهمانی داده و با دعوت از خانواده های فقیر و محروم و همچنین اقوام دور و نزدیک و همسایگان افطاری می دهند.

     در عهد قدیم که شبکه های اطلاع رسانی و رسانه های عمومی وجود نداشت و مردم باالطبع برای آگاهی از رویت هلال ماه و وارد شدن ماه شوال با مشکلات مختلفی روبرو می شدند. اگر در قاضی جهان رویت می شد که مشکلی نبود و در این صورت بیشتر مردم در عصر روز آخر ماه رمضان پشت بام خانه ها حضور می یافتند تا هلال ماه شوال را رؤیت نمایند چرا که این کار را طبق توصیه هایی که از ائمه اطهارشان داشتند همراه با اجر و ثواب زیادی می دانستند و اگر موفق به رویت هلال ماه نمی شدند بزرگان و ریش سفیدان قاضی جهان نمایندگانی را به آذرشهر و تبریز روانه می کردند تا خبر صحیحی از آیات عظام و مراجع تقلید در رویت ماه شوال بگیرند و هر کس که قبل از دیگران موفق می شد عید فطر را نوید دهد برایش هدیه و تحفه های بزرگی را در نظر گرفته و تقدیمش می نمودند.

 مردم قاضی جهان بعد از عید غدیرخم که آن را بزرگترین عید مسلمانان و شیعیان تلقی می کنندعیدسعید فطر و قربان را بزرگترین عید خود می دانند و با پوشیدن لباس نو به دیدار همدیگر رفته و برای یکدیگر قبولی طاعات و عبادات را آرزو می کنند.

رغییب ( لیله الرغایب) در قاضی جهان





رغییب ( لیله الرغایب)  در  قاضی جهان

رغییب ( لیله الرغایب)  در  قاضی جهان

 

چون پنج شنبه اول رجب رسد ، لیله الرغایب باشد . زنان قاضی جهان حلوا می پزند از آرد، روغن(کره)، شکر ، زعفران و... ، به گورستان می برند و به خانه های دوستان فرستند .این حلوا نیز به ناچار به خانه نامزد بباید فرستادن . در این شب بقالان دکانها زینت دهند . شکر، روغن، آرد و دوشاب خروارها به فروش رود و نفعی گران مند برند.

 لیله الرغایب در قاضی جهان به نام " رغییب " مشهور است و برپا می گردد لا اقل در این منطقه از عهد قدیم برگزار می گشته و  سنت پخت حلوا در این روز خاص از سال از دوره های قدیم تاکنون همچنان انجام می پذیرد.

 سنت زیارت اهل قبور و پخش حلوا بر سر مزار افراد از دیگر جنبه های برجسته این سنت است که کماکان مانند گذشته مرسوم می باشد .

در لیله الرغایب نیز نامزدان  همدیگر را فراموش نمی کنند و فرستادن حلوا در این روز به خانه نامزدها از ضروری ترین امور محسوب می شود. درست مانند فرستادن تحفه شب چله (چیلله پایی ) به خانه نامزدها .

فروش برخی کالاها در این روز بخصوص رونق می یابد و همچنان که در لیله الرغایب های امروزی قاضی جهان فروش خرما در مغازه ها رونق می یابد و مغازه داران مختلف در آن روز مقادیر زیادی خرما برای فروختن عرضه می نمایند .

قاضی جهانی ها دوستان و همسایگان را از حلوای پخته شده در لیله الرغایب محروم نمی سازند و یک سنت مذهبی- اسلامی بوده است و برپایی آن توسط مردم منطقه نشان گر عمق اعتقادات دینی و مذهبی آنها بوده و به عنوان سنتی اسلامی  بسیاری از فضیلت های نیک اسلامی را در خود جای داده است.




رغییب ( لیله الرغایب)  در  قاضی جهان


رغییب ( لیله الرغایب)  در  قاضی جهان



آیا میدانید درکوب‌های قدیم در قاضی جهان چند نوع بوده است؟؟

 

 

 

 

 

 

آیا میدانید درکوب‌های قدیم  در قاضی جهان چند نوع بوده است؟؟ 

آیا میدانید درکوب‌های قدیم  در قاضی جهان چند نوع بوده است؟؟

درکوب‌های قدیم  در قاضی جهان دو نوع بوده است مردکوب و زن کوب

مرد کوب؛ صدایی بم و خشن داشت و کوبیدن آن نشانگر این بود که مردی پشت در است. اگر مرد خانه حضور داشت که در را می‌گشود، وگرنه زن خانه از پشت در و با تغییر صدا به وسیله بردن انگشت در درون دهان می‌پرسید کیست و چه کار دارد.

 زن کوب؛ صدایی زیر و ظریف داشت و کوبیدن آن نشانگر آن بود که زنی پشت در است. در این صورت زن خانه پشت در رفته و آن را می‌گشود.

البته نوع سومی از درکوبها هم بود که به غریب کوب شهرت داشت که به ندرت در دربهای قدیمی دیده شده است.

غریب کوب؛ هر گاه غریبه‌ای از روستا یا شهر دیگری به قاضی جهان وارد می‌شد، اولین منزلی را که این کوبه را داشت، دق‌الباب می‌کرد، به این امید که ممکن بود صاحبخانه به او پناه دهد. اگر صاحبخانه امکان پذیرایی از غریبه را داشت، در را می‌گشود، وگرنه غریبه به خانه بعد مراجعه می‌کرد.

 این درکوب‌ها یکی از مظاهر حفظ حریم در خانواده و همین‌طور هوشمندی، نظم و دقت آذری ها در گذشته است.

 

آیا میدانید درکوب‌های قدیم  در قاضی جهان چند نوع بوده است؟؟

قاضی جهان و معجونی بنام دوشاب

 

 

 

 

 قاضی جهان و معجونی بنام دوشاب

روش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و خواص آن  

روش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و خواص آن   

دوشاب که از آن به عنوان مربای سنتی در قاضی جهان یاد می شود از شیره انگور به دست می آید که تاریخچه تهیه آن در منطقه آذربایجان به قدمت دوره ساسانیان برمی گردد .

تهیه این محصول سنتی که آداب و رسوم خاص و زحمت زیادی را طلب می کند در گذشته در هر خانواده ای صورت می گرفت که امروز به دلیل از بین رفتن بخش اعظمی از تاکستانهای قاضی جهان ، به محدوده خانواده های خاصی در منطقه محدود شده است.

دوشاب، شیره انگور در کنار تجدید قوای بدن به دلیل محرک های حرارتی، ضعف عمومی بدن را معالجه و تقویت می‌کند، شیره انگور هم درست مانند خود انگور مقدار قابل توجهی ویتامین آ، ب و ث دارد و در ضمن ضد نفخ هم هست، همچنین شیره انگور در بدن باعث دفع اوره و مقداری از اسیدهای غیرمفید بدن می‌شود و کارشناسان تغذیه آن را پاک ‌کننده بقایای غذاها در روده و معده می‌دانند. روش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و آقای علیرضا زارع قاضی جهانی

 آقای علیرضا زارع قاضی جهانی از فرهنگیان پرتلاش و خوش ذوق قاضی جهان است که با الهام از اجداد و نیاکان خود اقدام به پخت دوشاب به صورت خانگی می کند می گوید: از سالیان گذشته تهیه و تولید دوشاب از آداب و رسوم ویژه قاضی جهان به شمار می رود و هیچ گاه از سفره های اهالی منطقه کنار نبوده است.

وی می گوید: در گذشته و در فصل دوشاب پزان، شور و هیجان خاصی در تاکستانهای قاضی جهان دیده می شد و معمولاً هر باغدار قبل از اقدام به چیدن انگور اقوام و نزدیکان خود را خبر می کرد و در روز چیدن انگور همه در باغ حاضر می شدند، چیدن انگور با شادی و سرور و همراه با خواندن نغمه های محلی توسط افراد خوش صدا انجام می شد.

انگور دارای ارزش غذایی بالایی است،که حدود 15درصد آن را قند، املاح و ویتامینها تشکیل می دهد،انگور از میوه هایی است که دارای میزان کالری بالایی است و هر 100گرم آن بیش از 60 الی 80 کیلو کالری انرژی دارد.

این محصول منبع سرشاری از ویتامینهای آ.ب.س.د. بوده و میزان آهن، منیزیم و فسفر قابل توجهی دارد همچنین آب آنگور دارای خاصیت سم زدایی است و نیز قند انگور بطور مستقیم وارد خون می شود در حالی که سایر قندها باید به خون تبدیل شده وسپس وارد خون شود.

دوشاب نیز از خواص تغذیه ای و درمانی زیادی برخوردار است و به دلیل غلظت بیشترمی تواند در تامین انرژی مورد نیاز بسیار مفید باشد، همچنین دوشاب به دلیل مکانیزم های حرارتی مورد استفاده معمولاً عاری از مخمر ها ، کپکها و نیز سایر آلوده کننده های مواد غذایی است.

 

روش تهیه و تولید دوشاب در قاضی جهان

همه ساله از اواخر شهریور تا اواسط مهر ماه مراسم باستانی دوشاب پزان در قاضی جهان آغاز می شود که این امر می تواند بسته به شرایط آب و هوایی منطقه تغییرات زمانی بیشتری داشته باشد.

انگورهای چیده شده با دقت زیاد درون سبدهای مخصوص بافته شده از ترکه هروش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و خواص آن  ای بید که امروزه جای خود را به جعبه های پلاستیکی داده است به گونه ای قرار داده می شد که از زمین ریختن حتی یک حبه انگور جلوگیری شود چرا که به اعتقاد باغداران هدر رفتن ذره ای از محصول باعث قهر خداوند و کاستن از برکت محصول تولیدی در سال های آتی می شود.

پس از خنک شدن هوا، مردان جوان خانواده اقدام به له کردن انگورها درون ظرف مخصوص بزرگی کرده که در اصطلاح محلی چرز گفته می شود و شیره به دست آمده را پس از عبور دادن از صافی های مخصوص درون خمره های بزرگ سفالی می ریختند و در اصطلاح محلی به این خمره که امروزه جنس آنها اکثراً از ورق گالوانیزه است تاغار گفته می شود.

بسته به مقدار انگور چیده شده عملیات له کردن در یک روز یا بیشتر انجام می شد چرا که شیره تهیه شده حتما باید تا فردای آن روز پخته شود، تفاله های حاصله را نیز درون دستگاه مخصوص پرس که منگنه گفته می شود می ریختند تا آب آن کاملا گرفته شود.

سپس شیره درون پس از خنک شدن آماده افزودن خاک سفید (دوشاب توپراقی)روش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و خواص آن  است این خاک خاصیت تصفیه کنندگی دارد و باغداران آن را با مهارت خاصی از معدن های موجود در کوه های اطراف قزل داغ تهیه کرده و قبل از افزودن به شیره آن را الک کرده و زیر آفتاب پهن می کنند تا کاملا خشک شود، شیره درون ظرف به محض افزودن مقدار مشخصی از خاک به غلیان آمده و اصطلاحاً شروع به بالا آمدن می کند طوری که اگر شیره بیشتر از حد درون ظرف ریخته شده باشد هنگام غلیان سرریز می شود.

افزودن خاک، شیره را تصفیه می کند طوری که باعث جمع شدن مواد و ذرات سبک و ریز به صورت کف در بالا و مواد سنگین به همراه خاک در کف ظرف می شود سپس شیره را حدود ۲ تا ۳ ساعت به حال خود رها می کنند تا مواد زائد آن کاملا جدا شود همچنین افزودن خاک باعث از بین رفتن باکتری های مضر موجود در شیره شده و در اصطلاح شیره را شیرین می کند.

آماده سازی شیره و پختن دوشاب تخصص خاص خود را می طلبد که این امر حضور یک شخص مجرب در حین آماده سازی و پخت را ضروری می کند. پس از سپری شدن مدت زمان لازم جهت زلال شدن شیره، کف جمع شده در بالای ظرف با احتیاط تمام جمع شده و دور ریخته می شود و شیره زلال به دست آمده درون ظرف مجزایی ریخته می شود تا آماده پخت شود، مقداری از شیره جذب خاک ته ظرف می شود که برای جداسازی آن از گونیروش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و خواص آن  های نخی مخصوص استفاده می کنند.

صبح زود شیره را درون ظرف بزرگی که در اصطلاح محلی تیان گفته می شود می ریزند و روی اجاق مخصوص قرار می دهند به محض حرارت دیدن شیره نجس می شود و برای پاک شدن باید ثلث آب آن حرارت دیده و بخار شود. در این مدت کف سفیدرنگی روی سطح شیره ظاهر می شود که باید دور ریخته شود. پس از تبخیر شدن یک سوم آب شیره و حلال شدن آن شیره باید هم زده شود یا اصطلاحاً هوا داده شود، که این عمل کیفیت دوشاب تولیدی را بالاتر می برد. همچنین بسته به ذائقه استفاده کنندگان از هر ۵ تا ۶ لیتر شیره یک لیتر دوشاب به دست می آید.

دوشاب آماده شده باید کاملا خنک شده و سپس به درون ظرف های اصلی نگهداری و یا ظرف های فروش انتقال داده شود، هر کشاورز پس از پختن دوشاب مقداری از آن را به عنوان تبرک بین همسایگان و آشنایان پخش می کند.

پس از اتمام مراسم دوشاب پزان، زنان با تجربه خانواده که مهارت زیادی در درست کردن سرکه محلی دارند، تفاله های انگور بیرون آمده از دستگاه منگنه را که در ظاهر دور ریختنی است، درون لگن بزرگ مسی می ریزند و کمی آب روی آن پاشیده و هم می زنند، پس از پوشانیدن کامل لگن، در جای آفتابگیر قرار می دهند، بدنه لگن را هر از چند گاهی چک می کنند در صورت گرم شدن تفاله ها دوباره هم زده و در صورت نیاز مجدداً مقداری آروش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و خواص آن  ب روی آن می پاشند این زمان ممکن است یک هفته یا بیشتر طول بکشد.

سرانجام مواد داخل لگن می ترشد طوری که بوی تند سرکه تمام محوطه را پر می کند، برای دفع خطر چشم زخم برای سرکه اسپند دود می کنند، به اعتقاد زنان منطقه، سرکه از دست هر کسی به عمل نمی آید و اگر به سرکه کسی، چشم زخمی برسد هیچ وقت سرکه وی به عمل نمی آید.

پس از به عمل آمدن سرکه محتوای ظرف درون دستگاه منگنه ریخته شده و پرس می شود و سرکه زلال به دست آمده را در ظرف های مخصوص می ریزند و در جای خنک نگهداری می کنند تا در فصل بارگذاری ترشی های محلی استفاده کنند. در اصطلاح محلی به این سرکه پولوش سویی گویند، یعنی آب تفاله انگور.

هرچند دوشاب مانند سایر خوراکی های سنتی و باستانی تا حد بسیار زیادی جایگاه خود را در سفره ها بویژه سفره مردم منطقه از دست داده است ولی هنوز هم برای پختن غذاهایی مانند قیقناق، باسلوق، قویماخ، تره و نیز پخت انواع حلوا و  انواع مرباها و همچنین همراه بعضی مواد غذایی مانند ماست و شیربرنج استفاده می شود.

براساس آمارهای موجود ، تاکستانهای انگور قاضی جهان در سال 1383 حدود 25 هکتار از اراضی قاضی جهان را اشغال نموده که در همین سال مقدار تولید آن 160 تن بود. از محصولات این تاکستان ها سبزه، کشمش و شیـره انگور تهیه می کنند. از انگورهای آن می توان به انگورهای صاحبی، قزل اوزوم، تبرزه، گلین بارماقی، خلیلی، جغ جغا، کشمش سفید و قرمز، شاهانی و قره اوزوم (تولا گوزی) اشاره نمود. در واقع انگورهایی که درشت و خیلی شیرین بوده و در موقع رشد کمتر آب خورده باشند یعنی درختشان کمتر آبیاری شده باشد به درد شیره‌ گرفتن می‌خورند.

خواص دوشاب یا شیره انگور

دوشاب برای اشخاص سرد مزاج مفید و مقوی می‌باشد.

طبع آن گرم و تر است.

خون ساز و چاق کننده می‌باشد.

باز کنندة مجاری عروق و گرفتیگها است.روش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و خواص آن

اگر با سداب خورده شود برای صرع نافع است.

اگر با افتیون خورده شود برای وحشت و اضطراب مفید است.

اگر با انجیر و شنبلیله خورده شود برای سرفه‌های مزمن و درد سینه نیکو می‌باشد.

اگر با کمی زعفران خورده شود برطرف کنندة هم و غم و خشم شدید است.

اگر با شیر تازه و کمی بادام خورده شود برای رفع خفقان و ضعف احشای داخل شکم بسیار نافع است.

اگر با کمی سرکه خورده شود برای یرقان و ضعف طحال مفید است.

اگر با جوشاندة جو مخلوط شود برای خرد کردن سنگ کلیه و مثانه خوب است (طرز تهیه جوشاندة جو بدین طریق است: 20 گرم جو را در یک لیتر آب با حرارت خیلی ملایم به مدت 7 ساعت بجوشانید).

افراط در خوردن دوشاب باعث سوزاندن خون ، بالا بردن حرارت بدن و سردرد می‌شود به خصوص در گرم مزاجان برای رفع این حالت بهتر است که از تخم ریحان و تخم خشخاش استفاده شود.  

 

روش تهیه شیره انگور در قاضی جهان و خواص آن

مراسم شبیه خوانی عاشورا در قاضی جهان پس از 12 سال وقفه اجرا می شود

 




حضور چهره های جدید در شبیه خوانی روز عاشورا در قاضی جهان

مراسم شبیه خوانی عاشورا در قاضی جهان پس از 12 سال وقفه اجرا می شود


فرهنگ شبیه خوانی در قاضی جهان از قدمت و اصالت برخوردار بوده و این قدمت و اصالت را هر ساله در روز عاشورا، با تار و پود وجودمان احساس می کنیم. به گونه ای که هر فرد، به تناسب سن و سال خویش با مشاهده مراسم شبیه خوانی روز عاشورا ، خاطرات دوران کودکی تا حال خویش را مرور می نماید و چه بسا یاد و خاطره تعزیه خوانانی که امروزه در قید حیات نیستند و به رحمت ایزدی پیوسته اند ، برایش زنده می شود. اگر چه مراسم شبیه خوانی روز عاشورا از سال 1382 در قاضی جهان به دلیل تقارن با زمستان تعطیل شده بود ولی به گفته آقای علی رضا ایمان زاده از مداحان و اعضای هیئت امنای هیات حسینیه قاضی جهان قرار است از امسال پس از وقفه ای 12 ساله دوباره برگزار گردد.

هنر شبیه خوانی در قاضی جهان همانند اکثریت قریب به اتفاق مناطق ایران ، بعنوان یک حرفه و شغل محسوب نشده و شبیه خوانان در طول سال ، فقط در ایام خاص بویژه عاشورا، بواسطه عشق به تفکر آزاداندیشی امام حسین (ع) ، در راستای تجسم عینی حادثه کربلا و به منظور انتقال پیام عاشورا ، به شبیه خوانی می پردازند.

شبیه خوانی در قاضی جهان بواسطه استعدادی که از زمان گذشته در آن نهادینه شده،بصورت بالقوه، از قابلیت ویژه ای برخوردار می باشد که این قابلیت بالقوه را می توان با یک مدیریت صحیح، به صورت بالفعل درآورده  و در روزگاری که فرهنگ شبیه خوانی در اکثریت مناطق کشور رو به زوال گذاشته، می توان این هنر را در  منطقه تعالی بخشید.

در خصوص شبیه خوانی قاضی جهان ، گرچه ایفای نقش در مراسم شبیه خوانی، تقریبا حالتی موروثی داشته و معمولاً پس از فوت یا کهولت سن شبیه خوان، نقش وی به بستگان درجه یک او واگذار می شود اما این بدین معنی نیست که راه ورود به مراسم شبیه خوانی برای افراد مستعد و علاقه مند بسته باشد چنانچه افراد مختلف به واسطه استعداد نقش های مختلفی در آن گرفته اند.

شبیه خوانی مراسمی است برای زنده نگه داشتن قیام خونین امام حسین و ترسیم مظلومیت سالار شهیدان که سالیان درازی است که از طریق هیئت حسینیه قاضی جهان به مورد اجرا گذارده می شود و در رونق بخشی، ساماندهی و تشکیل آن نفرات زیادی زحمت کشیده و جانفشانی نموده اند ومی توان گفت که بنیانگذارشبیه خوانی به سبک فعلی مرحوم آقای شیخ علی شیخ علی زاده می باشد که در سال 1340 هجری شمسی با جمع آوری کتب مرجع و اشعار ترکی که بیشتر آنها را اشعار شعرای بزرگی چون دلریش، قمری و دخیل تشکیل می دهد خدمات مؤثر و ارزنده ای در ایجاد تحول و بازسازی صحنه های مصایب کربلا و روز عاشورا در شبیه خوانی قاضی جهان پدیدار ساخت و از آن موقع به همت و تلاش بزرگان دیگری همچون مرحومین ملا محمد علی ایمانی، مشهدی محمد صمدی، ملاحسین ملاباقری، حاج جعفر بابازاده، مشهدی عباسقلی تقی زاده، مشهدی جبار علی شریفی، حاج علی پورصادق، مشهدی حسن باقرپور، مشهدی حسینقلی ایمانی، مشهدی صادق صادق زاده مقدم، حاج غلامحسین کارگر، حاج غلامحسین رضازاده، شهیدابوالفضل خوشبخت، حاج محمود شیخ علی زاده، داود محمدی ، حاج حسین ایمانی ، حاج محمدباقر محمدیان و دیگر عزیزانی که عمر خود را در این راه سپری نموده اند همه ساله به اجرا گذارده شده است.

به گفته آقای علیرضا ایمان زاده قرار است مراسم شبیه خوانی امسال نسبت به سالهای گذشته از کیفیت بهتری برخوردار بوده و نسبت به نحوه پذیرایی و جایگاه میهمانان و حاضرین در مراسم توجه بهتری مبذول شود.

وی با بیان اینکه تلاش گردیده تا  به گونه ای برنامه ریزی شود که صحنه های بیشتری از مراسم روز عاشورا به مرحله اجرا درآید افزود: تلاش می شود جهت تجسم عینی حادثه کربلا، شبیه خوانان علاوه بر اهمیت دادن به طنین صدای خود، حالات و حرکات متناسب با نقش خویش را نیز مد نظر داشته باشند.

آقای ایمان زاده با بیان اینکه در شبیه خوانی ها معمولاً به موضوع سیاهی لشکر بذل توجهی نمی شود ادامه داد: براین باوریم که حضور سیاهی لشکر، جهت تجسم عینی حادثه ،امری اجتناب ناپذیر می باشد.

وی با بیان اینکه پیشنهاد داده شده تا در اجرای این مراسم از توان یک کارگردان توانای تأتر استفاده گردد افزود: برغم آن تلاش خواهد شد تا ایفای نقش و حضور کارگردان در هنگام اجرای مراسم غیر محسوس باشد تا شبیه خوانان بصورت خودمحور، ایفای نقش نمایند و کارگردان فقط در موارد خاص و آن هم دورادور و بصورت غیر مشهود مراسم را مدیریت نماید .

 شبیه خوانی عاشورا در روز عاشورا دهم محرم الحرام برگزار می گردد و این نمایش از ورود امام حسین (ع) به سرزمین کربلا آغاز می گردد و ضمن بیان حالات مختلف انصار و یاران امام اعم از لحظه رخصت طلبیدن برای حضور در میدان جنگ، لحظه خداحافظی و جدایی، لحظه مبارزه و به تصویر کشیدن رشادت و شجاعت و همچنین آخرین سکانس همه نقش ها که همانا شهادت جانسوز و مظلومانه این بزرگان است به مرثیه سرائی و مقاتل خوانی در بین پرده های مختلف نمایشنامه پرداخته می شود و در ذهن هر بیننده چنین تداعی می شود که در روز عاشورا و در صحرای کربلا قرار گرفته و شاهد ماجراهای آن می باشد. از زیباترین و امیدوار کننده ترین صحنه های این تراژدی می توان به عدم پذیرش امان نامه از سوی حضرت ابوالفضل العباس (ع) و شادی کودکان و همچنین توبه و بازگشت حربن یزید ریاحی به سوی خیمه های امام و از سخت ترین و دشوارترین لحظات آن می توان به زمان خداحافظی حضرت علی اکبر با رقیه و سکینه و همچنین شهادت غریبانه حضرت قاسم و زمان تیر خوردن به گلوی علی اصغر شش ماهه در روی بازوان و بغل امام حسین (ع) اشاره نمود و غریبانه ترین و حزن انگیزترین لحظات این نمایشنامه به لحظه العطش العطش گویان بچه ها و اطفال کوچک خیمه های امام و نیز به لحظه تیر خوردن و قلم شدن بازوان مبارک ابا الغوث ابوالفضل علمدار و زمان از اسب افتادن قمر منیر بنی هاشم برمی گردد آن سان که امام بر سر پیکر به خون غلتیده برادر حاضرشد و فریاد « هل من ناصر ینصرنی » سر داد.

شبیه خوانی روز عاشورا بالاخره با شهادت مظلومانه امام حسین (ع)و غارت خیام به دست دژخیمان زمان به پایان می رسد.

گفتنی است شنیده ها حاکی از آن است که آقایان حاج محمد شیخ علی زاده در نقش امام حسین (ع)، علی رضا ایمانزاده در نقش علمدار کربلا حضرت ابوالفضل العباس(ع)، محمد رضا اصغری در نقش حضرت  علی اکبر، مجتبی حفاری در نقش زینب کبری(س)، جلیل شسخ علی زاده در نقش حربن یزید، حمیدی در نقش قاسم، مقصود شیخ علی زاده در نقش عمر بن سعد، ابوالقاسم شیخ علی زاده در نقش شمربن ذی الجوشن ، اقبالی ، حمیدی ، نصیری ، قربان زاده، قاضی جهانی ، سلیمان زاده ، کریم زاده در نقش حرمله و طرفداران یزید و مصطفی حفاری در نقش ارزق نقش آفرینی نموده و کارگردان و شبیه گردان اصلی شبیه خوانی عاشورا به  آقای احمد شیخ علی زاده سپرده شده است.

شنیده ها حاکی از آن است که آقای حاج حمید شیخ علی زاده که سالهای سال در نقش حضرت عباس(ع) در شبیه خوانی ظاهر شده بود و همچنین آقای ابوالقاسم شیخ علی زاده نظارت و مدیریت کل برنامه را برعهده خواهد داشت.

شایان ذکر است جهت برگزاری باشکوه و شایسته مراسم به همت تعدادی از خیرین عاشق اباعبدالله الحسین(ع)، البسه جدید ، انواع لباس تعزیه خوانی اعم از کرپ و مخمل با طرحهای جدید، زره و کلاهخود با قیمتی مناسب و کیفیت بالا از تهران خریداری شده است.